- Tureckie zmagnia z inflacją. Plany i dylematy.
- Zmienia się trend współpracy gospodarczej z Turcją.
- Turcja publikuje średnioterminowy program gospodarczy na lata 2025-2027.
- Sygnał podniesienia relacji polsko-tureckich na wyższy poziom.
- 32 Międzynarodowe Targi Obronne w Kielcach zakończone.
- Współpraca przemysłów zbrojeniowych Polski i Turcji.
- Elektronicze A.TR akceptowane w EU.
- Turecki przemysł obronny i lotniczy w światowej czołówce.
- Turcja wznawia dialog z UE ws członkostwa.
- Gospodarka Turcji rośnie o 5,7% w pierwszym kwartale 2024 r.
Strategia rozwoju tureckiej gospodarki.
Jak wygląda, po 3Q 2023, realizacja średnioterminowego programu rozwoju gospodarki na lata 2024–2026, wcześniej zapowiedzianego przez prezydenta, jako wstępu do wdrożenia długoterminowej strategii?
W trzecim kwartale 2023 r. gospodarka (PKB) Turcji wzrosła o 5,9% co uczyniło kraj najszybciej rozwijającą się gospodarką na świecie w tym okresie. Dane Tureckiego Instytutu Statystycznego (TurkStat) wykazały, że PKB kraju od lipca do września osiągnął 295,8 miliardów dolarów w cenach bieżących, co oznacza wzrost o 79,8%. Liderem był sektor budowlano montażowy ze wzrostem o 8,1%., następny to sektor przemysłowy, w którym nastąpił wzrost o 5,7 %, a w sektorze finansów i ubezpieczeń – o 5,1%.
Także w innych obszarach odnotowano wzrost: działalność usługowa wzrosła o 4,3 % następnie administracja publiczna, edukacja, opieka zdrowotna i pomoc społeczna wzrost o 3,6% oraz działalność związana z nieruchomościami o 2,7%. Również sektor rolnictwa odnotował, wprawdzie umiarkowany, ale jednak umiarkowany wzrost na poziomie 0,3%, co jest m.in powodem niszczycielskich trzęsień ziemi w południowo-wschodniej Turcji.
Przypomnijmy, że średnioterminowy program Turcji na lata 2024-2026, przygotowany przez Ministerstwo Skarbu Państwa i Finansów oraz Prezydencję ds. Strategii i Budżetu Republiki został opublikowany w Dzienniku Urzędowym 6 września br. Publicznie został zainaugurowany przez Prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana i w Kompleksie Prezydenckim w Ankarze. Program przewiduje, że PKB Turcji wzrośnie w tym roku o 4,4%, do 2024 r. o 4%, do 2025 r. o 4,5% i do 2026 r. o 5%, a dochód na mieszkańca przekroczy 12 400 dolarów w 2023 r. i osiągnie 12 875 dolarów w 2024 r., 13 717 dolarów w 2025 r. i 14 855 dolarów w 2026 r.
Zakłada, że stopa bezrobocia będzie stopniowo spadać do 10,1 proc. w 2023 roku, 10,3 proc. w 2024 r., 9,9 proc. w 2025 r. i 9,3 proc. w 2026 r. Roczna inflacja w Turcji wyniesie 65 procent do końca 2023 r, ale planuje się, że spadnie do 33 procent w 2024, i dalej do 15,2 procent w 2025, a do jednocyfrowej wartości 8,5 procent w 2026mroku..
Jednym z motorów wzrostu jest eksport. O ile cel eksportowy kraju na rok 2023 wynosi 255 miliardów dolarów, o tyle cel na rok 2026 to 302,2 miliarda dolarów. Czyli blisko 20 procentowy wzrost. Zakłada się, przychody z turystyki na poziomie 55,6 mld dolarów w 2023 r. i 71,3 mld dolarów w 2026 r.
Założenia te opierają się na siedmiu filarach, w tym na wzroście i handlu, wewnętrznego i międzynarodowego, wykształconej sile roboczej i stabilnym zatrudnieniu, stabilności cen detalicznych i finansów publicznych, zarządzaniu katastrofami, transformacji ekologicznej i cyfrowej oraz stałej poprawie otoczenia biznesowego, w tym i inwestycyjnego
Ogłaszając wdrożenie planu, prezydent Erdoğan powiedział, że w ramach programu „usuniemy dotkliwy dla obywateli problem inflacji poprzez koordynację polityki pieniężnej, fiskalnej i dochodowej”.
Celem programu jest określenie perspektywicznych celów gospodarczych dla kraju oraz utrzymanie równowagi budżetu krajowego i zewnętrznego.
Także, organizacje międzynarodowe zrewidowały swoje prognozy wzrostu dla Turcji, wskazując pozytywne perspektywy dla gospodarki kraju. Fitch Ratings w swoim raporcie Global Economic Outlook z września 2023 r. podwyższył swoją roczną prognozę wzrostu dla Turcji w 2023 r. z 2,5% do solidnych 4,3%. Raport przewiduje stopę wzrostu na poziomie 3 proc. w 2024 r. i 3,4 proc. w 2025 r. Fitch Ratings podkreśla silny wzrost zaobserwowany w drugim kwartale, przypisując go zwiększonej konsumpcji, inwestycjom i wydatkom publicznym.
Agencja Fitch Ratings potwierdziła także rating kredytowy Turcji na poziomie „B” i po dwóch latach zmieniła perspektywę ratingu z „negatywnej” na „stabilną”.
Podobnie agencja Moody's skorygowała swoją prognozę wzrostu dla Türkiye w 2023 r., podnosząc ją do 4,2 proc. w porównaniu z pierwotną projekcją wynoszącą 2,6 proc., jak przedstawiono w sierpniowym raporcie aktualizacyjnym Global Macro Outlook na lata 2023–2024.
Agencja Standard & Poor's (S&P) ujawniła niedawno w swoim raporcie Economic Outlook Emerging Markets, że oczekuje się, że gospodarka Turcji w 2023 r. wzrośnie o 3,5 procent, co oznacza wzrost w porównaniu z wcześniejszymi prognozami. Dodatkowo S&P podniosła swoją prognozę wzrostu na 2024 r. do 2,3 proc., wskazując na kontynuację pozytywnej dynamiki rozwoju gospodarczego Turcji.
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) skorygował swoją prognozę wzrostu PKB Turcji do 3,5 proc. w 2023 r. z 2,5 proc. i 3 proc. w 2024 r.