I półrocze 2023 roku pokazuje, że utrzymuje się notowana w 2022 roku tendencja wzrostowa polsko-tureckiej wymiany handlowej. Jednak dynamika wzrostu wyraźnie słabnie, co obrazuje poniższa tabela, pokazująca: w pierwszym wierszu polski eksport, w drugim wierszu import, w trzecim oborowy (suma e+i) oraz aktualny bilans wymiany. Zwraca uwagę spadek tempa  polskiego eksportu do Turcji. Po 3 miesiącach br. wzrósł on o 47,3% w porównaniu do I kwartału ub. roku. Po półroczu wzrósł o ok.20%. Wyraźnie przyhamował też import z Turcji.  W konsekwencji zmniejsza się polski deficyt dwustronnych obrotów. Poniżej szczegółowe dane.

W 2022 roku, eksport z Polski do Turcji wyniósł 3,86 mld Euro i był wyższy o 45,8 % niż rok wcześniej, a 

import z Turcji do Polski wyniósł 6,54 mld Euro i był wyższy o 27,3 % niż w tym samym okresie poprzedniego roku.

Polska odnotowuje ujemny bilans obrotów na poziomie 2,68 mld  euro. Rok wcześniej wynosił on minus 2,61 mld Euro.

Najważniejszymi grupami towarowymi importowanymi z Turcji do Polski  są:

1.      wyroby przemysłu elektromaszynowego – 2,41 mld Euro

2.      produkty przemysłu lekkiego -  1,59 mld Euro

3.      wyroby metalurgiczne – 1,01 mld Euro

4.      wyroby przemysłu chemicznego  – 0,76 mld Euro

5.      artykuły rolno spożywcze -  0,31 mld Euro

6.      produkty przemysłu chemicznego – 0,23 mld Euro

Natomiast w eksporcie są to:

1.         wyroby przemysłu elektromaszynowego – 2,33 mld Euro

2.        wyroby przemysłu chemicznego  – 0,62 mld Euro

3.        wyroby metalurgiczne – 0,36 mld Euro

4.        artykuły rolno spożywcze -  0,18 mld Euro

5.        wyroby przemysłu lekkiego -  0,15

Narasta polski deficyt wzajemnych obrotów. Po 2021 roku wynosił on (minus) 2,61 mld Euro. W 2022 roku, nieznacznie, ale wzrósł – wyniósł i wynosi (minus) 2,68 mld Euro. 

Bardzo ciekawa jest też analiza historyczna dwustronnych obrotów handlowych pomiędzy Polska a Turcją. Poniżej ciekawe zestawienie dwustronnych obrotów obejmujące  minionych lat.

Waluta: mld EUR

Zapis: od strony  polskiej- w mld Euro

Lata                           2017     2018     2019     2020     2021   2022        Dynamika   

                                                                                                                 (2021 =100) 

1.      Eksport               2,9        2,5         1,9      2,3       2,6       3,86          24,5%

2.      Import                3,2        3,8        3,9        3,9        5,3       6,54         45,8%

3.      Obroty                6,1        6,3        5,8        6,2        7,9       10,4         13.1

4.      Saldo                - 0,3      -1,3       -1,9        1,7       -2,6        - 2,68

Dynamika polsko-tureckich wzajemnych obrotów w br. jest wiec spora. Jednak nadal Turcja jest dla polskiej gospodarki odległym, 15-16, partnerem choć potencjał jest znacznie wyższy, ok. 15 mld euro przy wzajemnie zrównoważonych obrotach.

Chociaż turecka gospodarka ma wiele swoich problemów. Wysoka inflacja, zadłużenie w walutach, to jednak polscy przedsiębiorcy mają świadomość, że turecki przemysł oferuje atrakcyjne, wysokiej jakości wyroby po konkurencyjnych cenach. W wielu sektorach, np. obronnym, automotive, są one na najwyższym, światowym poziomie technologicznym. Niezwykle atrakcyjna jest także oferta tureckiego przemysłu rolno spożywczego. No i oczywiście usługi turystyczne.  W 2022 roku Turcję odwiedziło ponad milion polskich turystów. Sprzyjały temu atrakcyjna oferta oraz możliwość podróżowania do bez paszportu i wiz. Kontraktacja wakacji na 2023 rok potwierdza wysoką atrakcyjność Turcji jako miejsca wypoczynku dla Polaków.

Agresja Rosji na Ukrainę i związane z tym sankcje nałożone przez UE na Rosję, drastyczny wzrost kosztów frachtu pomiędzy Chinami i Europą dały  polsko-tureckiej współpracy nowy impuls. Polskie firmy z powodzeniem zastępują bowiem import z ww. kooperacją z firmami tureckimi. To pozwala przypuszczać, że w 2023 roku utrzyma się trend wzrostu wzajemnych obrotów handlowych pomiędzy Polską i Turcją. Trzeba usunąć istniejące jeszcze bariery wzrostu obrotów. Organizacyjne, administracyjne, taryfowe i pozataryfowe. Omawiano ten problem podczas dwustronnych konsultacji gospodarczych na szczeblu ministrów, które odbyły się w Ankarze 12 września 2022 r.  Zajmuje się nimi polsko-turecki zespół roboczy, którego powstanie uzgodnili w Ankarze ministrowie obydwu krajów.

Bardziej szczegółowy wgląd w zakres rzeczowy dwustronnych obrotów handlowych pomiędzy Polska i Turcją, publikowany przez Biuro PAiH w Stambule wskazuje, że " .... największe wolumeny po stronie eksporu z Polski do Turcji odnotowano w grupach obejmujących "samochody osobowe, silniki Diesla, semi-diesel do pojazdów lądowych, skrzynie biegów i ich części, kombajny zbożowe (maszyny do zbioru i omłotu), tabele dystrybucji sterowania: napięcie =< 1000 woltów, pojazdy silnikowe do przewozu towarów na autostradach, alkohol jednowodorotlenowy nasycony - oktanol (alkohol oktylowy) i jego izomery, silniki do pojazdów lądowych - pojemność cylindrów > 1000 cm3 oraz ciągniki do naczep....   inne maszyny do podnoszenia, trzymania, załadunku lub rozładunku, inne urządzenia do rozpylania, dozowania płynów lub proszków, testliner (recyklingowa tektura), inne produkty piekarnicze, inne odpady i złom, ekstrakty, esencje i koncentraty kawy, łodzie sportowe, samochody osobowe, filtry powietrza do silników spalinowych oraz filtry oleju i paliwa do silników spalinowych...

W strukturze towarowej tureckiego importu z Turcji najwyższe wartości odnotowano w grupach obejmujących: samochody osobowe, ciągniki do naczep, inną stal cynkowo-żelazną: falisty produkt płaski, szerokość => 600 mm, pręty i profile aluminiowe, blachy aluminiowe, blachy i taśmy, grubość > 0, 2 mm, orzechy laskowe, kuchenki mikrofalowe, inne piekarniki, kuchenki, grille itp., rudy i koncentraty cynku, zimno-stalowe produkty płaskie, cewka: 600 mm oraz inne komponenty i części do pojazdów lądowych, stal cynkowo-żelazną: falisty produkt płaski, szerokość => 600 mm, inne elementy konstrukcyjne z żelaza/stali, druty ze stali stopowej, giętarki, falcerki, prostownice lub prostownice sterowane numerycznie (w tym prasy), rury i węże sztywne (z tworzywa sztucznego), arkusze, błonki i szkiełka z polimerów chlorku winylu z tworzyw sztucznych, naturalny węglan sodu (węglan disodu), mandarynki, klementynka, wiking itp. (świeże/suszone), wymienniki ciepła oraz orzechy laskowe."